zabytek
Fotografie
Ładuję zdjęcia z serwisu Flickr
Kąśna Dolna leży kilka kilometrów na zachód od Ciężkowic, pośród pagórków Pogórza Ciężkowickiego. Jej historia sięga czasów Kazimierza Wielkiego, który powierzył Jakubowi Rożnowi założenie wsi na tym terenie. Rożnowie byli jej dziedzicami aż do 2. poł. XVII w. W XVIII stuleciu wieś należała przypuszczalnie do Andrzeja de Reklewskiego, a na początku XIX w. zakupili ją Gostkowscy. Budowę istniejącego w Kąśnej dworku (1833) można powiązać z Pawłem Gostkowskim, ówczesnym właścicielem majątku.
DWOREK I. J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0
Przebudowa dworku i zmiana otoczenia była zasługą kolejnego właściciela. Ignacy Jan Paderewski nabył tę posiadłość w 1897 r. i spędzał tutaj letnie miesiące przez kolejnych sześć lat. Pomimo poczynionych przez kompozytora ogromnych inwestycji, majątek nie przynosił zysków, więc w styczniu 1903 r. sprzedano go. Nowi właściciele Kąśnej, Kodrębscy, mieszkali tutaj do 1912 r. Później sprzedali majątek Stanisławowi Nowakowi, który gospodarzył w nim do 1945 r. Wówczas nowe władze przejęły dwór; budynki i park zdewastowano, w pobliżu dworku wybudowano domki kempingowe. Wieloletnie działania Tarnowskiego Towarzystwa Muzycznego i wsparcie służb konserwatorskich doprowadziły do objęcia ochroną dworu i parku w 1980 r., w efekcie zaś do ich przejęcia. Od 1998 r. posiadłością zarządza Centrum Paderewskiego Tarnów – Kąśna Dolna.
Stojący na łagodnym wzniesieniu dworek poprzedzony jest szerokim podjazdem i otoczony krajobrazowym parkiem w stylu angielskim. Murowany, parterowy budynek nakrywa niski, dwuspadowy dach. Wejście od frontu prowadzi przez otwarty ganeczek wsparty na czterech kolumnach zwieńczonych belkowaniem i attyką. Budynek zaplanowano na rzucie prostokąta, z podziałem na dwa trakty – frontowy i ogrodowy, rozdzielone korytarzem. We wnętrzach urządzonych dzięki meblom przekazanym przez Muzeum Narodowe w Warszawie znajduje się ekspozycja poświęcona osobie Ignacego Jana Paderewskiego. Część prezentowanych eksponatów należy do pierwotnego wyposażenia dworu w Kąśnej.
W rozległym, 16-hektarowym parku znajduje się wiele miejsc o niepowtarzalnym uroku: staw z pomostem, 300-metrowa aleja lipowa i okazy kilkusetletnich dębów.
Spośród wielu muzycznych wydarzeń odbywających się Kąśnej, warto wspomnieć o letnich Muzycznych Spotkaniach u Paderewskiego oraz o organizowanym co dwa lata Festiwalu Muzyki Kameralnej „Bravo Maestro”.
Dzieje sztuki Autor : Marian Kornecki Publikowany : Województwo tarnowskie : monografia / pod red. Jadwigi Warszyńskiej ; Polska Akademia Nauk – Oddział w Krakowie. Komisja Nauk Geograficznych, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydaw. Polskiej Akademii Nauk, 1988, s. 167 – 177
Ciężkowicko-Rożnowski Park Krajobrazowy Autor: Paweł Nabożny, Ryszard Korcik, Jerzy Zawartka Wydawnictwo: Zespół Parków Krajobrazowych Pogórza w Tarnowie Miejsce wydania: Tarnów, 1998
Polski dom Autor: Wiesław Ziomek Publikowany: Skamieniałe miasto w Ciężkowicach, wyd. Urząd Gminy w Ciężkowicach, Ciężkowice, 1999
Ignacy Jan Paderewski o sobie: zarys biografii wzbogacony listami artysty Autor: Małgorzata Perkowska–Waszek, oprac. drugiej części Krystyna Szymańska Wydawnictwo: Centrum Paderewskiego Miejsce wydania: Tarnów, Kąśna Dolna, 2004
Jan Paderewski (1860–1941). Portret człowieka, artysty, męża stanu. Wystawa w pięćdziesiątą rocznicę śmierci (katalog) Autor: Małgorzata Perkowska–Waszek Wydawnictwo: Katedra Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Biblioteka Jagiellońska Miejsce wydania: Kraków, 1991
Za kulisami wielkiej kariery: Paderewski w dziennikach i listach Sylwina i Anieli Strakaczów: 1936–1937 Autor: Sylwin Strakacz, red. Małgorzata Perkowska–Waszek Wydawnictwo: “Musica Iagiellonica” Miejsce wydania: Kraków, 1994
Paderewski– Ojczyźnie (Dni Muzyki Polskiej, Kąśna Dolna 88) Autor: Franciszek Pulit Wydawnictwo: Tarnowskie Towarzystwo Muzyczne Miejsce wydania: Tarnów, 1988
Dom w Ojczyźnie: Ignacy Paderewski w Kąśnej Dolnej Autor: Franciszek Pulit Wydawnictwo: Fundacja Paderewskiego w Chicago Miejsce wydania: Tarnów, Kąśna Dolna, 1990
Śladami Paderewskiego Autor: Franciszek Pulit Wydawnictwo: Fundacja Paderewskiego Miejsce wydania: Tarnów, 1993
Dom w Ojczyźnie Autor: Franciszek Pulit Wydawnictwo: Centrum Paderewskiego Miejsce wydania: Tarnów, Kąśna Dolna, 2001
Diariusz koncertowy Ignacego Jana Paderewskiego Autor: Małgorzata Perkowska–Waszek Wydawnictwo: Polskie Wydawnictwo Muzyczne Miejsce wydania: Kraków, 1990
Ignacy Jan Paderewski. Artysta i polityk Autor: Małgorzata Perkowska, Jolanta Kessler-Chojecka, et. al. Wydawnictwo: Centrum Międzynarodowej Współpracy Kulturalnej, Instytut Adama Mickiewicza w Warszawie, (1 dysk optyczny CD–Rom) Miejsce wydania: Warszawa, 1991
Paderewski Ignacy Jan. Pamiętniki Red.: spisała Mary Lawton, z jęz. ang. przełożyły Wanda Lisowska i Teresa Mogilnicka, posłowie Witold Rudziński Wydawnictwo: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wyd. 4, (Seria: Muzyka Moja Miłość) Miejsce wydania: Kraków, 1982
Paderewski Ignacy Jan. Pamiętniki Red.: spisała Mary Lawton Wydawnictwo: Wydawnictwo Muzyczne, (Źródła Pamiętnikarsko– Literackie do dziejów Muzyki Polskiej, T. 9) Miejsce wydania: Kraków, 1961
Paderewski Ignacy Jan. Pamiętniki 1912-1932 Red.: spisała Mary Lawton, przekład z j. ang., wstęp Andrzej Piber, przekład rozdz. II Wanda Lisowska, Teresa Mogilnicka Wydawnictwo: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, (Seria: Pamiętniki Muzyczne) Miejsce wydania: Kraków, 1992
Paderewski Ignacy Jan. Pamiętniki Red.: spisała Mary Lawton, z jęz. ang. przełożyły Wanda Lisowska i Teresa Mogilnicka, wstęp Witold Rudziński Wydawnictwo: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wyd. 2 (Seria: Muzyka Moja Miłość) Miejsce wydania: Kraków, 1967
Ciężkowicko- Rożnowski Park Krajobrazowy Autor: Ryszard Korcik, Jerzy Zawartka Wydawnictwo: Zespół Parków Krajobrazowych Pogórza w Tarnowie Miejsce wydania: Tarnów, 1998
Zabytki Gminy Ciężkowice Autor: Grzegorz Kubal Publikowany: W gminie Ciężkowice, red. Stanisław Mendelowski, wyd. PUW „Roksana”, Krosno, 1999, s. 54-55
Dom Paderewskiego Autor: Małgorzata Drożdż-Szczybura Publikowany: Spotkania z Zabytkami, nr 9: 1993, s. 32-33
Ignacy Jan Paderewski (w 70 rocznicę Odrodzenia Polski) Wydawnictwo: Wydawnictwo Hebel Miejsce wydania: Chicago, 1988
Słownik Haseł Geograficznych. Miejscowości Publikowany: Pogórze Karpackie: Wielickie, Rożnowskie i Ciężkowickie, red. Andrzej Matuszczyk, wyd. Oddział PTTK Ziemi Tarnowskiej, Tarnów, 1995, s. 277-278
Paderewski Ignacy Jan (1860–1941). Utwory fortepianowe Red.: Aleksandra Patalas, wstęp: Małgorzata Perkowska–Waszek Wydawnictwo: Instytut Muzykologii UJ, Ośrodek Dokumentacji Życia i Twórczości I. J. Paderewskiego UJ Miejsce wydania: Kraków, 2002
Jan Paderewski (1860–1941). Portret człowieka, artysty, męża stanu. Wystawa w pięćdziesiątą rocznicę śmierci. Muzeum UJ–Collegium Maius, 31 V–23 VI 1991, [katalog wystawy] Oprac.: Małgorzata Perkowska–Waszek Wydawnictwo: Katedra Muzykologii UJ, Biblioteka Jagiellońska Miejsce wydania: Kraków, 1991
Paderewski Ignacy Jan (1860-1941). Pieśni Wydawnictwo: Instytut Muzykologii UJ, Ośrodek Dokumentacji Życia i Twórczości I. J. Paderewskiego Miejsce wydania: Kraków, 2002
Zabytki urbanistyki i architektury województwa tarnowskiego Autor: Andrzej Bronisław Krupiński Wydawnictwo: Wydawnictwo PTTK „Kraj” Miejsce wydania: Warszawa-Kraków, 1989
Leksykon miast województwa małopolskiego Autor : Paweł Kutaś, Jerzy Leśniak Wydawnictwo : PROMO. – 235 s. : il. kolor. ; 30 cm Miejsce wydania : Kraków, 2007
dostępny
adres: Kąśna Dolna 17
gmina: Ciężkowice
powiat: tarnowski
gospodarz: Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej
www: https://centrumpaderewskiego.pl/
e-mail: [email protected]
telefon: 14 600 00 16