KOŚCIÓŁ PW. ŚW. JANA CHRZCICIELA W ORAWCE, fot. M. Jałoszyńska (MIK, 2016) CC BY SA NC ND

neogotyk

Collegium Maius w Krakowie
COLLEGIUM MAIUS W KRAKOWIE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2014) CC BY SA 3.0
Zespół pałacowy w Książu Wielkim
ZESPÓŁ PAŁACOWY W KSIĄŻU WIELKIM, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2014) CC BY SA 3.0
Pałac w Ryczowie
PAŁAC W RYCZOWIE, fot. M. Łukaszewicz (Graphia, 2011) ©

Ryczów leży w powiecie wadowickim, na południowy zachód od Krakowa, na ziemiach dawnego księstwa oświęcimsko-zatorskiego. Dzieje majątku dworskiego w Ryczowie układają się w kilka epok.

Muzeum Parafialne w Grybowie
MUZEUM PARAFIALNE W GRYBOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2008) CC BY SA 3.0

Miasteczko Grybów jest położne w połowie drogi między Nowym Sączem a Bieczem, nad rzeką Białą. Lokował je w 1340 r. Kazimierz Wielki na terenie istniejących już tutaj wsi. Około połowy XIV w. powstała parafia grybowska wraz z kościołem pw. św. Katarzyny, ufundowanym przez Kazimierza Wielkiego.

Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
COLLEGIUM NOVUM UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Założona w 1364 r. przez króla Kazimierza Wielkiego, a odnowiona dzięki królowej Jadwidze i Władysławowi Jagielle Akademia Krakowska nosi od 1817 r. nazwę Uniwersytet Jagielloński.

Kościół św. Katarzyny z klasztorem Augustianów w Krakowie
KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY Z KLASZTOREM AUGUSTIANÓW W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Wiek XIV w Krakowie był czasem niezwykłej aktywności budowlanej: prawie w tym samym czasie przebudowano katedrę wawelską, wzniesiono bazylikę Mariacką i dominikański kościół pw. Św. Trójcy oraz augustiański kościół św. Katarzyny i parafialny Bożego Ciała na Kazimierzu.

Zamek w Zatorze
ZAMEK W ZATORZE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2015) CC BY SA 3.0

Zator, położony nad Skawą w Kotlinie Oświęcimskiej, istniał jako wieś już w XII w. Prawa miejskie nadał mu w 1292 r. książę cieszyński Mieszko.

Pałac w Nawojowej
PAŁAC W NAWOJOWEJ, fot. M. Klag (MIK, 2005) CC BY SA 3.0

Położona przy drodze z Nowego Sącza do Krynicy Nawojowa to miejscowość o bardzo długiej, bo sięgającej XV w. historii. W XVI stuleciu należała do Piotra Nawojowskiego, który ok. 1580-1590 wzniósł tutaj murowany dwór.

Pałac w Paszkówce
PAŁAC W PASZKÓWCE, fot. M. Klag (MIK, 2004) CC BY SA 3.0

Pomimo swego położenia na granicy ziem historycznie przynależnych do Krakowa i do Śląska Paszkówka zawsze była związana z królewskim miastem. Ta znana już od czasów średniowiecznych wieś należała w 2. poł. XIII w. do Radwanitów, będących w służbie rycerskiej u Bolesława Wstydliwego.

Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łapczycy
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY W ŁAPCZYCY, fot. M. Klag (MIK, 2002) CC BY SA 3.0

Nieodległa od Krakowa wieś Łapczyca, położona nad Rabą, wspominana jest w dokumentach na początku XII w. jako uposażenie klasztoru w Tyńcu. Parafia w Łapczycy istniała na pewno już w latach 1325-1327, kiedy to znalazła się w wykazach świętopietrza.

Założenie pałacowo-parkowe w Młoszowej
ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE W MŁOSZOWEJ, fot. M. Klag (MIK, 2001) CC BY SA 3.0

Młoszowa, leżąca w pobliżu Trzebini, była przez stulecia własnością rodziny Młoszowskich, którzy pod koniec XVII w. wznieśli tutaj dwór. Kiedy w 1790 r. ród ten wygasł, wieś dostała się w posiadanie spadkobierców Hieronima Wielopolskiego.

Zabudowa Niepołomic
ZABUDOWA NIEPOŁOMIC, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Położone niedaleko Krakowa, na skraju Puszczy Niepołomickiej, miasto Niepołomice zasłynęło w ostatnich latach sukcesami w sferze inwestycji i gospodarności oraz ze względu na dbałość, jaką otoczono miejscowe obiekty zabytkowe.

Kościół i zamek w Czchowie
KOŚCIÓŁ I ZAMEK W CZCHOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Na wzgórzu, nad brzegiem Dunajca położony jest Czchów – kiedyś znaczne miasto, obecnie miejscowość letniskowa. Znany z dokumentów pod nazwą Schov, rozwijał się od przełomu XII i XIII w. dzięki biegnącemu tędy traktowi węgierskiemu.

Fort św. Benedykt (nr 31) w Krakowie
FORT ŚW. BENEDYKT (NR 31) W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 1999) CC BY SA 3.0

Z racji swego położenia i znaczenia Kraków był umacniany fortyfikacjami już od wczesnego średniowiecza. Kiedy w 1848 r. miasto włączono w granice cesarstwa austro-węgierskiego, znalazło się ono blisko granicy zaboru rosyjskiego i pruskiego.

Zabudowa miasteczka Ciężkowice
ZABUDOWA MIASTECZKA CIĘŻKOWICE, fot. M. Klag (MIK, 1999) CC BY SA 3.0
MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 Lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności