Kościół pw. św. św. Piotra i Pawła w Lachowicach

Lachowice położone są na pograniczu Beskidu Żywieckiego i Beskidu Małego, na zachód od Suchej Beskidzkiej. Jest to duża wieś, której zabudowania rozciągają się wzdłuż doliny potoku Lachówka oraz przebiegającej tędy linii kolejowej.

KOŚCIÓŁ PW. ŚW. ŚW. PIOTRA I PAWŁA W LACHOWICACH, fot. M. Klag (MIK, 2008) CC BY SA 3.0

Historia Lachowic sięga XIII w., kiedy przybyli tu pierwsi osadnicy, jednak dopiero w XVII w. wieś została oficjalnie założona przez Piotra Komorowskiego, właściciela Suchej Beskidzkiej. Lachowice wchodziły w skład Państwa Suskiego (1608-1848) i należały do parafii w Suchej.

Wprawdzie samodzielną parafią stały się Lachowice w 1841 r., ale kościół zbudowano tutaj już w 1789 r. Powstał on na miejscu rozebranej kaplicy cmentarnej, stąd przy kościele znajduje się cmentarz. Otoczona wysokimi, starymi drzewami świątynia usytuowana jest w środku wsi, na niewielkim wzniesieniu. Kościół otacza drewniane ogrodzenie z belek, z trzema bramkami i daszkami gontowymi.

Nosząca wezwanie świętych Piotra i Pawła świątynia jest budowlą drewnianą, o konstrukcji zrębowej, nakrytą wysokim, niezwykle malowniczym dachem gontowym. Kościół jest orientowany, czyli zwrócony prezbiterium w stronę wschodnią. Prezbiterium jest węższe od nawy głównej i zamknięte wielobocznie; od północy przylega do niego zakrystia. Wysoka wieża o pochyłych ścianach obitych deskami znajduje się po zachodniej stronie kościoła. Zakończona jest nadwieszoną izbicą i zwieńczona hełmem baniastym. Kościół jest otoczony sobotami, w znacznej części otwartymi, z trzema wejściami. Pod daszkiem sobót znajdują się stacje Męki Pańskiej namalowane w 1846 r. przez Antoniego Krząstkiewicza.

We wnętrzu kościoła zwraca uwagę niezwykły, podwójny otwór tęczowy (między nawą a prezbiterium): górny z drewnianym, rzeźbionym krucyfik-sem, a dolny, półkoliście wycięty, z posągami Matki Bożej i św. Jana Ewangelisty. Ołtarz główny, konsekrowany w 1855 r., jest utrzymany w stylu późnego baroku. Pomiędzy parami kolumn znajduje się wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem z 1. poł. XVIII w., a powyżej przedstawienie patronów kościoła; całość wieńczy promienista gloria. Cztery ołtarze boczne – barokowe i barokowo-klasycystyczne – pochodzą również z wieku XIX.

Ściany świątyni zdobi polichromia o charakterze architektonicznym i figuralnym. Powstała ona w znacznej części w 1794 r., odnowiono ją w 1836 r., a postacie Apostołów zostały namalowane w 1891 r.

W latach 1987-1989 przeprowadzono prace konserwatorskie wszystkich ołtarzy i polichromii kościoła. Wykonywały je dwa zespoły z Krakowa: pani Zofii Stawowiak i Pani Haliny Jaworskiej, na jubileusz 200-lecia kościoła.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Kościół pw. św. św. Piotra i Pawła w Lachowicach

Szlak Architektury Drewnianej – Małopolska
Autor : oprac. tekstów Bartłomiej Cisowski et al.
Wydawnictwo : Wyd. 2. – Kraków : Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, – 333, [5] s. : il. ; 23 cm., ISBN 978-83-60538-61-6
Miejsce wydania : Kraków,  2010

Szlak Architektury Drewnianej : mapa : 1 : 200 000
Autor: tekst na podst.: Szlak Architektury Drewnianej / T. Śledzikowski/
Wydawnictwo: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Środowiska i Rozwoju Wsi
Miejsce wydania: Kraków, 2004
Wersja cyfrowa publikacji:
Powiat suski
Autor: Marta Michałowicz – Kubal
Wydawnictwo:  APLA, zdjęcia Grzegorz Kubal, 95, [1] s., [11] s. tabl. kolor., bibliogr. s. 89 – 93 ; 21 cm, (Seria: Panorama Powiatów – Województwo Małopolskie)
Miejsce wydania: Krosno, 2002

Wybrane kościoły regionu podbabiogórskiego. Architektura i wystrój jako przykład łaczenia ambicji uniwersalistycznych z tradycją regionalną.
Autor: Teresa Mydlarz
Publikowany: Rocznik Babiogórski,Tom 8, Rok 2006, s. 113-152 (red. Wiesław A. Wójcik, wydawca: Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich. Babiogórski Park Narodowy: Zawoja, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Wierchy”, 2006

hasło: Lachowice
Publikowany: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski T. 6, Warszawa, 1885

Kościoły drewniane Małopolski (Woode churches of Little Poland)
Red.: Jadwiga Marcinek
Wydawnictwo: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Krakowie
Miejsce wydania: Kraków, 2000

Zabytki na trasach turystycznych województwa krakowskiego
Red. : Janusz Smólski
Wydawnictwo : Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa – Książka – Ruch”, [120] s., [1] k. tabl. złoż : fot., il., mapa ; 30 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1975

Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia : przewodnik
Autor : Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Sebastian Wypych
Wydawnictwo : Pruszków : „Rewasz” ; Białystok : „Orthodruk”, – 240 s., [32] s. tabl. kolor. : il., mapy ; 17 cm., ISBN 83-85557-88-3,  („Rewasz”) ISBN 83-85368-79-5
Miejsce wydania : Pruszków, Białystok, 2001

Polskie kościoły drewniane: [Dębno, Tokarnia, Osiek, Szyk, Białka Tatrzańska, Wieliczka, Skawinka, Lachowice]
Autor: Marian Kornecki
Wydawnictwo: Stowarzyszenie Historyków Sztuki. Oddział Kraków (Seria: Kochajmy Kościoły Drewniane)
Miejsce wydania: Kraków, [b.r.]

Katalog zabytków sztuki w Polsce : T. 1: Województwo Krakowskie, [1] Tekst, [2] Ilustracje
Red. : Jerzy Szablowski
Wydawnictwo : Państwowy Instytut Sztuki. Dział Inwentaryzacji Zabytków
Miejsce wydania : Warszawa, 1953

Szlak Architektury Drewnianej : Małopolska

Autor : Bartłomiej Cisowski, Marta Duda ; współpr. Paulina Wawrzak ; konsult. merytor. Tadeusz Śledzikowski ; red. map Aurelia Hołubowska
Wydawnictwo : Kraków : Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Edukacji i Kultury. Zespół ds. Turystyki,  – 295 s. : il., mapy ; 24 cm., ISBN 83-89283-52-2
Miejsce wydania : Kraków, 2005

Drewniane kościoły w Małopolsce Południowej
Autor: Ryszard Brykowski, Marian Kornecki
Wydawnictwo: Ossolineum, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 176 s., [139] s. tabl. : il., err. ; 18×21 cm + 1 k. mapa złoż.
Miejsce wydania: Wrocław, 1984

Sztuka Ziemi Krakowskiej
Autor : Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki
Wydawnictwo : Wydawnictwo Literackie, 743, [1] s. : il. ; 25 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1982

Kościół pw. św. św. Piotra i Pawła w Lachowicach

Informacje praktyczne

Dostępność poza Dniami Dziedzictwa:

ograniczona dostępność

Dane teleadresowe:

adres: Lachowice 178, Stryszawa

gmina: Stryszawa

powiat: suski

GPS: GPS N: 49° 42' 47", E: 19° 28' 25"

gospodarz: Parafia pw. św. św. Piotra i Pawła w Lachowicach

www: http://www.parafia-lachowice.pl/

e-mail: [email protected]

telefon: 33 874 80 44

Obiekty w pobliżu:

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 Lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności